Το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα. Το πρόγραμμα εμπνέεται από την χωρικό και περιβαλλοντικό πλαίσιο και την εμπειρία στην διαχείριση και την έρευνα που έχει αναπτυχθεί σε αυτό το πεδίο από τους συνεργάτες. Συμβάλλει στην βέλτιστη εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΚ) 1100/2007 και του Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Εγκαταστάσεων, προσφέροντας νέα επιχειρησιακά εργαλεία, τα οποία μπορούν επίσης να αναπαραχθούν εκτός της περιοχής εφαρμογής του προγράμματος, με πιθανές θετικές επιπτώσεις και για τους τομείς της υδατοκαλλιέργειας και της αλιείας. Ένα μεγάλο μέρος του προγράμματος είναι αφιερωμένο στο να επαναληφθεί το πρόγραμμα σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο, με συγκεκριμένες δράσεις διατήρησης και ευαισθητοποίησης, που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα χάρη στην συμμετοχή του Ινστιτούτου Αλιευτικής Έρευνας του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και με την μεταφορά δραστηριοτήτων από τις δεξιότητες και τις γνώσεις που αποκτήθηκαν.

Το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα εμπνέεται από την χωρικό και περιβαλλοντικό πλαίσιο και την εμπειρία στην διαχείριση και την έρευνα που έχει αναπτυχθεί σε αυτό το πεδίο από τους συνεργάτες. Συμβάλλει στην βέλτιστη εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΚ) 1100/2007 και του Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Εγκαταστάσεων, προσφέροντας νέα επιχειρησιακά εργαλεία, τα οποία μπορούν επίσης να αναπαραχθούν εκτός της περιοχής εφαρμογής του προγράμματος, με πιθανές θετικές επιπτώσεις και για τους τομείς της υδατοκαλλιέργειας και της αλιείας. Ένα μεγάλο μέρος του προγράμματος είναι αφιερωμένο στο να επαναληφθεί το πρόγραμμα σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο, με συγκεκριμένες δράσεις διατήρησης και ευαισθητοποίησης, που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα χάρη στην συμμετοχή του Ινστιτούτου Αλιευτικής Έρευνας του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και με την μεταφορά δραστηριοτήτων από τις δεξιότητες και τις γνώσεις που αποκτήθηκαν.

Στρατηγικές

Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει αρμόδιους φορείς στην Ιταλία (AdBPo και Περιφέρειες) που έχουν υπογράψει το «Σύμφωνο κατανόησης για μια βιώσιμη και ενοποιημένη διαχείριση της αλιείας και την προστασία των ιχθυαποθεμάτων στον Ποταμό Πάδο», φτάνοντας στα πιο απομακρυσμένα σημεία της λεκάνης του ποταμού που σχετίζονται με επαγγελματικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένου του Τιτσίνου και αναπτύσσοντας μια κοινή διακυβέρνηση. Στην Ελλάδα το LIFEEL θα διεξάγει την προσέγγισή του για τη διατήρηση του χελιού μέσω συγκεκριμένων παρεμβάσεων στο Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και μέσω της μεταφοράς τεχνογνωσίας για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του Χελιού.

Για τον σκοπό των στόχων που αναφέρονται παραπάνω, το LIFEEL θα εφαρμόσει τις ακόλουθες στρατηγικές:

Παρεμβάσεις αποκατάστασης της ελευθεροεπικοινωνίας για συγκεκριμένα είδη

Το πρόγραμμα  θα βελτιώσει τη δυνατότητα μετανάστευσης του χελιού στα εσωτερικά ύδατα, πρώτον με παρεμβάσεις αποκατάστασης της ελευθεροεπικοινωνίας ανάντη και κατάντη των φραγμάτων τόσο στην Ιταλία (στη λεκάνη του Τικίνου, στο Δέλτα του Πάδου και στον Ποταμό Πανάρο) όσο και στην Ελλάδα (στον Ποταμό Νέστο). Στη συνέχεια θα καθοριστεί ένα σχέδιο για την αποκατάσταση της συνδεσιμότητας των εσωτερικών υδάτων, ώστε να εξασφαλιστεί η ελεύθερη μετανάστευση του χελιού και προς τις δύο κατευθύνσεις (προς τη θάλασσα των ενήλικων για αναπαραγωγή και προς τις πηγές των νεαρών) με βάση τις δυνατότητες και τις δεξιότητες που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος για κάθε περιοχή.

Διασφάλιση της επιστροφής των γεννητόρων στις περιοχές αναπαραγωγής

Το πρόγραμμα θα εξασφαλίσει την επιστροφή των άγριων γεννητόρων στις περιοχές αναπαραγωγής στη Θάλασσα των Σαργασσών (Καραϊβική), μέσω της ανάπτυξης και εφαρμογής τεχνικών φιλικών προς τα ψάρια για την αξιολόγηση της διαδικασίας σεξουαλικής ωρίμανσης και την απελευθέρωση των πιο κατάλληλων (εύρωστων) γεννητόρων που έχουν αλιευθεί στην περιοχή του Πάδου και του ΕΠΑΜΑΘ.

Πειραματισμός για την ολοκλήρωση του βιολογικού κύκλου σε ελεγχόμενο περιβάλλον αναπαραγωγής

Η υποστήριξη για την επιβίωση των νεαρών χελιών (λεπτοκέφαλων) στην φύση θα επιδιωχθεί μέσω έρευνας και πειραματισμού για την ολοκλήρωση του βιολογικού κύκλου σε ελεγχόμενο περιβάλλον αναπαραγωγής. Οι μελέτες ξεκίνησαν πριν από 5 χρόνια στο Κέντρο Ερευνών του Πανεπιστημίου του Cesenatico και ήταν επιτυχείς όσο αφορά το πρώτο τμήμα της τεχνητής αναπαραγωγής. Στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος, θα υλοποιηθεί το δεύτερο βήμα της έρευνας ως ένα πιλοτικό υποέργο για τον απογαλακτισμό των ιχθυονυμφών σε ένα ελεγχόμενο φυσικό περιβάλλον, προκειμένου να παρέχει στην υδατοκαλλιέργεια μια βιώσιμη εναλλακτική λύση της αλιείας νεαρών χελιών (γυαλόχελων).

Ευαισθητοποίηση, συμμετοχή και εκπαίδευση

Σύμφωνα με τον στόχο και για την αντιμετώπιση των κινδύνων που προκύπτουν από την έλλειψη γνώσεων για το Ευρωπαϊκό Χέλι, θα πραγματοποιηθούν διάφορα στρωματοποιημένα πειράματα ως μέσο πληροφόρησης, ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης.

Οι δράσεις του προγράμματος

Όπως όλα τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό μέσο LIFE, το LIFEEL διαρθρώνεται σύμφωνα με ένα ακριβές σχήμα δράσεων που περιλαμβάνει: ένα προπαρασκευαστικό πακέτο δράσεων και προπαρασκευαστικές ενέργειες για τις πραγματικές δράσεις διατήρησης, που υποδεικνύονται με το γράμμα «Α», ένα πακέτο δράσεων διατήρησης «Γ», το οποίο περιλαμβάνει όλες τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις που έχουν τεθεί σε εφαρμογή από το πρόγραμμα για τη διατήρηση, σε αυτήν την περίπτωση, του είδους στόχου Anguilla anguilla, ένα πακέτο δράσεων «Δ» για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των δράσεων διατήρησης που πραγματοποιούνται από το πρόγραμμα, για την επαλήθευση των πραγματικών αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν, ένα πακέτο δράσεων «Ε» και αφορά τη διάδοση, εκπαίδευση και συμμετοχή των διαφόρων ομάδων στόχων και φορέων που προσδιορίστηκαν από το πρόγραμμα και μια ομάδα δράσεων «Ζ» για τη διαχείριση και τον συντονισμό όλων των εργασιών και των συνεργασιών. Παρακάτω περιγράφονται εν συντομία όλες οι δράσεις που προβλέπονται από το LIFEEL:

Έναρξη του προγράμματος

Progress 0%

Με αυτήν την αρχική δράση, κάθε εταίρος του προγράμματος κάνει τα πρώτα στρατηγικά βήματα για την σταθεροποίηση της συνεργασίας, τον ορισμό των ομάδων εργασίας, τον σχηματισμό της συνολικής ομάδας συντονισμού και διαχείρισης ολόκληρου του προγράμματος, αποτελούμενη από εκπροσώπους όλων των εταίρων: η λεγόμενη «ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ». Με αυτήν την ενέργεια εντοπίζεται και υλοποιείται η πρώτη διαδικασία ανάθεσης των εξωτερικών εργασιών που προβλέπονται και είναι αναγκαίες από το πρώτο έτος, όπως αυτές που σχετίζονται με τον Διαχειριστή του Προγράμματος. Μάθετε περισσότερα.

Πρωτόκολλο για την επιλογή των καλύτερων γεννητόρων

Progress 0%

Κατά το πρώτο έτος του προγράμματος, με αυτή τη δράση αναπτύσσεται ένα πρωτόκολλο για την αναγνώριση και την επιλογή των καλύτερων γεννητόρων – των καλύτερων «Ασημόχελων» – που θα απελευθερωθούν στη φύση. Αυτό το πρωτόκολλο δεν εφαρμόζεται μόνο στο πλαίσιο του προγράμματος (Δράση Γ1) με εμπλουτισμούς, αλλά επίσης προωθείται και ενθαρρύνεται η εφαρμογή του από συνεταιρισμούς που διαχειρίζονται λιμνοθάλασσες, προκειμένου να αυξηθεί αποτελεσματικά το αναπαραγωγικό δυναμικό του πληθυσμού του Ευρωπαϊκού Χελιού (στην Ελλάδα είναι υποχρεωτική η απελευθέρωση για αναπαραγωγή του 30% των ψαριών που συλλαμβάνονται).

Το πρωτόκολλο στηρίζεται σε βιομετρικές παραμέτρους που μπορούν  εύκολα να μετρηθούν και να αξιολογηθούν, για να διευκολυνθεί η εφαρμογή τους στο πεδίο.

Σχεδιασμός ιχθυοδιαδρόμων για χέλια

Progress 0%

Αυτή η δράση είναι προπαρασκευαστική για τη Δράση Γ3 της κατασκευής ιχθυοδιαδρόμων.

Ειδικές δομές έχουν σχεδιαστεί για το Χέλι, κυρίως για τα νεαρά στάδια, ώστε να του επιτρέψει να ξεπεράσει τεχνητά εμπόδια (φραγμοί) και να διασφαλιστεί η ανάντη μετανάστευση των νεαρών ατόμων για να φτάσουν στις περιοχές ανάπτυξης.

Ανάλυση και κατευθυντήριες γραμμές για την προώθηση της κατάντη μετανάστευσης προς την θάλασσα στην λεκάνη απορροής του Πάδου

Progress 0%

Αυτή η δράση αντιμετωπίζει μία από τις απειλές που περισσότερο επηρεάζουν το φυσικό απόθεμα του χελιού και όχι μόνο τον πληθυσμό της λεκάνης του Πάδου: τη κατασκευή των υδροηλεκτρικών φραγμάτων στα ποτάμια. Μετατρέποντας τη φυσική  διαδρομή τους σε κανάλια τροφοδοσίας νερού των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, τα ώριμα χέλια (Ασημόχελα), δυνητικοί γεννήτορες, που έχουν ξεκινήσει το ταξίδι κατάβασης των υδάτινων οδών προς τη θάλασσα, μπορεί να συναντήσουν στροβίλους για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι στρόβιλοι αν δεν έχουν σχεδιαστεί σωστά και χωρίς συγκεκριμένες προδιαγραφές τα καθιστούν επικίνδυνα για τη διέλευση των ψαριών και μπορεί να αποδειχθούν θανατηφόρα παγίδα για τα χέλια, ίσως περισσότερο σε σχέση με άλλα είδη ψαριών, λόγω του σχήματος σώματος που δεν τα επιτρέπει να περνάνε μέσα από μια τουρμπίνα σε λειτουργία. Με αυτήν τη δράση θα πραγματοποιηθεί η πρώτη συστηματική καταγραφή όλων των υδροηλεκτρικών σταθμών που υπάρχουν στην πεδιάδα του Ποταμού Πάδου, έτσι ώστε να προσδιοριστούν οι καλύτερες λύσεις μετριασμού των επιπτώσεων. Έτσι θα συγγραφούν οι ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΔΟΜΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΣΗΜΟΧΕΛΩΝ (υπο-δράση Α4.1). Με την υπο-δράση Α4.2 θα σχεδιαστεί επίσης ένα πειραματικό σύστημα προστασίας των Χελιών: μια συσκευή ικανή να αποτρέψει το Χέλι από το χρησιμοποιήσει το κανάλι παροχής νερού στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο, αλλά να συνεχίσει την κάθοδο του κατά μήκος του ποταμού δικτύου. Αυτή η συσκευή θα σχεδιαστεί, θα κατασκευαστεί και θα τοποθετηθεί στον Υδροηλεκτρικό Σταθμό Creva, στον Ποταμό Τρητία  (Επαρχία Βαρέζε) με τη δράση Γ5. Τα αποτελέσματα του πειράματος θα συμβάλλουν καθοριστικά στην τελική αναθεώρηση των Κατευθυντήριων Γραμμών στο πλαίσιο της Δράσης A5 (επιμέρους δράση A5.1).

Σχέδιο μέτρων προτεραιότητας για την αποκατάσταση της ελευθερο-επικοινωνίας

Progress 0%

Με αυτήν την ενέργεια και ειδικά στην υπο-δράση Α5.1, θα καταρτιστεί το πρώτο «Σχέδιο για την αποκατάσταση της συνέχειας και της σύνδεσης του κύριου ρου του ποταμού σε κλίμακα λεκάνης, τόσο στην Ιταλία στο πεδινό τμήμα του Ποταμού Πάδου, όσο και στην Ελλάδα στη λεκάνη του Ποταμού Νέστου».

Με τη δράση Α5.2, θα αναπτυχθούν οι ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ σχετικά με τη συμβατότητα των υδροηλεκτρικών έργων με την κάθοδο των Ασημόχελων.

Απελευθέρωση επιλεγμένων Ασημόχελων

Progress 0%

Καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος, χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο επιλογής που αναπτύχθηκε στη δράση Α2, κάθε χρόνο, Ασημόχελα θα απελευθερώνονται, επιλέγοντας αυτά τα οποία θα χαρακτηρίζονται ως «πιο ελπιδοφόρα» για επιτυχή αναπαραγωγή, προκειμένου να επιτευχθεί αύξηση της αναπαραγωγικής δυνατότητας του φυσικού πληθυσμού του χελιού. Αυτή η δράση θα πραγματοποιηθεί στην Ιταλία και την Ελλάδα. Ο τεχνικός και επιστημονικός συντονισμός της δράσης στην Ιταλία θα πραγματοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο της Φεράρα με τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου της Μπολόνια, των Πάρκων του Δέλτα του Ποταμού Πάδου και του Εμιλιάνου. Στην Ελλάδα, η δράση θα υλοποιηθεί από το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας του ΕΛΓΟ «Δήμητρα», ενώ και στις δύο χώρες θα είναι ζωτικής σημασίας η συμμετοχή των ψαράδων και των αλιευτικών συνεταιρισμών των λιμνοθαλασσών.

Ανάπτυξη προγράμματος τεχνητής αναπαραγωγής για τις ιχθυονύμφες χελιών και απελευθέρωση στη φύση

Progress 0%

Ο πρωταρχικός στόχος αυτής της δράσης είναι να αντιπαραβάλει μια πρακτική που εξακολουθεί να είναι διαδεδομένη, δηλαδή της συλλογής από την φύση μεγάλων ποσοτήτων νεαρών χελιών για ανθρώπινη κατανάλωση ή για εκτροφή.

Με αυτήν τη δράση, θα αναπτυχθεί και θα εφαρμοστεί μία εντελώς πρωτότυπη μέθοδος, η οποία σχεδιάστηκε από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, η οποία επιτρέπει την αναπαραγωγή σε αιχμαλωσία σεξουαλικά ώριμων ατόμων και επομένως την πρώτη ανάπτυξη γόνου Χελιών (Λεπτοκέφαλοι), μέχρι τη στιγμή της απελευθέρωσης τους στη φύση, η οποία λαμβάνει χώρα στη θάλασσα.

Κατασκευή ιχθυοδιαδρόμου για την ανάντη μετανάστευση χελιών

Progress 0%

Οι διάδρομοι που επιτρέπουν την ανάντη μετανάστευση, ειδικά των νεαρών χελιών, είναι σχεδιασμένοι σύμφωνα με τη δράση Α3, θα εγκατασταθούν  στην Ιταλία, σε τρεις διαφορετικές θέσεις στο Δέλτα του Ποταμού Πάδου και στον Ποταμό Πανάρο και στην Ελλάδα, κατά μήκος του Ποταμού Νέστου στο Φράγμα των Τοξοτών. Δύο διάδρομοι που θα κατασκευαστούν στον Ποταμό Πανάρο θα αφορούν όχι μόνο τα νεαρά χέλια, αλλά και άλλα είδη της ιχθυοπανίδας του ποταμού, αποκαθιστώντας έτσι την ελευθεροεπικοινωνία της ιχθυοπανίδας.

Εφαρμογή ενός συστήματος παρεμπόδισης της κατάντη μετανάστευσης των χελιών διαμέσου τουρμπινών ηλεκτροπαραγωγής

Progress 0%

Στο πλαίσιο της δράσης αυτής, το πειραματικό σύστημα αποτροπής που σχεδιάστηκε κατά τη διάρκεια της δράσης A4, θα κατασκευαστεί και θα εγκατασταθεί στο Φράγμα Creva (επαρχία του Βαρέζε) στον Ποταμό Τρητία. Το σύστημα αποτροπής θα βαθμονομηθεί και θα αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά του στην αποτροπή των χελιών να εισέλθουν στις τουρμπίνες του υδροηλεκτρικού σταθμού.

Παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των επιλεγμένων προς απελευθέρωση Ασημόχελων

Progress 0%

Ο σκοπός αυτής της δράσης είναι να επαληθεύσει, αφενός, την εγκυρότητα του πρωτοκόλλου για την επιλογή των καλύτερων χελιών για αναπαραγωγή που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της δράσης A2. Από την άλλη, θα αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα των εμπλουτισμών με Ασημόχελα με σκοπό την ενίσχυση του φυσικού αποθέματος.

Παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των ιχθυοδιαδρόμων που κατασκευάστηκαν στο πλαίσιο  της δράσης Γ3 και παρακολούθηση του συστήματος παρεμπόδισης

Progress 0%

Αυτή η δράση παρακολουθεί την προ- και μετά- την κατασκευή του ιχθυοδιαδρόμου μετανάστευση των χελιών προς της περιοχές ανάπτυξης στα εσωτερικά ύδατα. Η παρακολούθηση θα επαληθεύσει την αποτελεσματικότητα των ιχθυοδιαδρόμων που θα κατασκευαστούν κατά τη διάρκεια της δράσης Γ3 και την αποτελεσματικότητα του συστήματος αναχαίτισης που είναι εγκατεστημένο στο Φράγμα Creva. Το τελευταίο θα είναι χρήσιμο για την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών που αναπτύσσονται στη δράση A5.

Παρακολούθηση των αποτελεσμάτων του προγράμματος αύξησης των νεαρών χελιών

Progress 0%

Η δράση Δ3 παρακολουθεί και αξιολογεί την επιτυχία του πειραματικού πρωτοκόλλου τεχνητής αναπαραγωγής που αναπτύχθηκε και υλοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της δράσης Γ2.

Παρακολούθηση του συνολικού του προγράμματος

Progress 0%

Θεμελιώδης δράση για την αξιολόγηση της συνολικής επιτυχίας του προγράμματος και για τη βαθμονόμηση της προόδου των επιμέρους δράσεων. Θα πραγματοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος και θα περιλαμβάνει όλους τους συνεργάτες.

Δραστηριότητες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης

Progress 0%

Ενημέρωση για τις δράσεις του προγράμματος. Σε αυτή τη δράση θα υλοποιηθούν διάφορες πρωτοβουλίες και προϊόντα που στοχεύουν στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού και των εμπλεκόμενων φορέων, σχετικά με τον επείγοντα χαρακτήρα της δράσης για τη διατήρηση του Χελιού και τις δραστηριότητες του ίδιου του προγράμματος.

Διάδοση και δικτύωση

Progress 0%

Πληροφορίες, τεχνική και επιστημονική ανταλλαγή και συνεργασία με άλλες ερευνητικές ομάδες που ασχολούνται με παρόμοιες δραστηριότητες σε άλλα μέρη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Διαχείριση έργων και δραστηριότητες μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος LIFE (After LIFE)

Progress 0%

Η διαχείριση και ο γενικός συντονισμός του προγράμματος διασφαλίστηκαν μέσω μιας καθορισμένης δομής διαχείρισης που περιλαμβάνει ολόκληρη την εταιρική σχέση και ευνοείται από την παρουσία ενός Διαχειριστή Προγράμματος. Επιπλέον, το σχέδιο “After LIFE” θα καταρτιστεί και θα εφαρμοστεί όταν ολοκληρωθεί το πρόγραμμα, προκειμένου να δοθεί συνέχεια στα μέτρα διατήρησης του Χελιού που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια του προγράμματος.

Οι δράσεις του προγράμματος

Όπως όλα τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό μέσο LIFE, το LIFEEL διαρθρώνεται σύμφωνα με ένα ακριβές σχήμα δράσεων που περιλαμβάνει: ένα προπαρασκευαστικό πακέτο δράσεων και προπαρασκευαστικές ενέργειες για τις πραγματικές δράσεις διατήρησης, που υποδεικνύονται με το γράμμα «Α», ένα πακέτο δράσεων διατήρησης «Γ», το οποίο περιλαμβάνει όλες τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις που έχουν τεθεί σε εφαρμογή από το πρόγραμμα για τη διατήρηση, σε αυτήν την περίπτωση, του είδους στόχου Anguilla anguilla, ένα πακέτο δράσεων «Δ» για την παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των δράσεων διατήρησης που πραγματοποιούνται από το πρόγραμμα, για την επαλήθευση των πραγματικών αποτελεσμάτων που επιτεύχθηκαν, ένα πακέτο δράσεων «Ε» και αφορά τη διάδοση, εκπαίδευση και συμμετοχή των διαφόρων ομάδων στόχων και φορέων που προσδιορίστηκαν από το πρόγραμμα και μια ομάδα δράσεων «Ζ» για τη διαχείριση και τον συντονισμό όλων των εργασιών και των συνεργασιών. Παρακάτω περιγράφονται εν συντομία όλες οι δράσεις που προβλέπονται από το LIFEEL:

Έναρξη του προγράμματος

Progress 0%

Με αυτήν την αρχική δράση, κάθε εταίρος του προγράμματος κάνει τα πρώτα στρατηγικά βήματα για την σταθεροποίηση της συνεργασίας, τον ορισμό των ομάδων εργασίας, τον σχηματισμό της συνολικής ομάδας συντονισμού και διαχείρισης ολόκληρου του προγράμματος, αποτελούμενη από εκπροσώπους όλων των εταίρων: η λεγόμενη «ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ». Με αυτήν την ενέργεια εντοπίζεται και υλοποιείται η πρώτη διαδικασία ανάθεσης των εξωτερικών εργασιών που προβλέπονται και είναι αναγκαίες από το πρώτο έτος, όπως αυτές που σχετίζονται με τον Διαχειριστή του Προγράμματος. Μάθετε περισσότερα.

Πρωτόκολλο για την επιλογή των καλύτερων γεννητόρων

Progress 0%

Κατά το πρώτο έτος του προγράμματος, με αυτή τη δράση αναπτύσσεται ένα πρωτόκολλο για την αναγνώριση και την επιλογή των καλύτερων γεννητόρων – των καλύτερων «Ασημόχελων» – που θα απελευθερωθούν στη φύση. Αυτό το πρωτόκολλο δεν εφαρμόζεται μόνο στο πλαίσιο του προγράμματος (Δράση Γ1) με εμπλουτισμούς, αλλά επίσης προωθείται και ενθαρρύνεται η εφαρμογή του από συνεταιρισμούς που διαχειρίζονται λιμνοθάλασσες, προκειμένου να αυξηθεί αποτελεσματικά το αναπαραγωγικό δυναμικό του πληθυσμού του Ευρωπαϊκού Χελιού (στην Ελλάδα είναι υποχρεωτική η απελευθέρωση για αναπαραγωγή του 30% των ψαριών που συλλαμβάνονται).

Το πρωτόκολλο στηρίζεται σε βιομετρικές παραμέτρους που μπορούν  εύκολα να μετρηθούν και να αξιολογηθούν, για να διευκολυνθεί η εφαρμογή τους στο πεδίο.

Σχεδιασμός ιχθυοδιαδρόμων για χέλια

Progress 0%

Αυτή η δράση είναι προπαρασκευαστική για τη Δράση Γ3 της κατασκευής ιχθυοδιαδρόμων.

Ειδικές δομές έχουν σχεδιαστεί για το Χέλι, κυρίως για τα νεαρά στάδια, ώστε να του επιτρέψει να ξεπεράσει τεχνητά εμπόδια (φραγμοί) και να διασφαλιστεί η ανάντη μετανάστευση των νεαρών ατόμων για να φτάσουν στις περιοχές ανάπτυξης.

Ανάλυση και κατευθυντήριες γραμμές για την προώθηση της κατάντη μετανάστευσης προς την θάλασσα στην λεκάνη απορροής του Πάδου

Progress 0%

Αυτή η δράση αντιμετωπίζει μία από τις απειλές που περισσότερο επηρεάζουν το φυσικό απόθεμα του χελιού και όχι μόνο τον πληθυσμό της λεκάνης του Πάδου: τη κατασκευή των υδροηλεκτρικών φραγμάτων στα ποτάμια. Μετατρέποντας τη φυσική  διαδρομή τους σε κανάλια τροφοδοσίας νερού των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, τα ώριμα χέλια (Ασημόχελα), δυνητικοί γεννήτορες, που έχουν ξεκινήσει το ταξίδι κατάβασης των υδάτινων οδών προς τη θάλασσα, μπορεί να συναντήσουν στροβίλους για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι στρόβιλοι αν δεν έχουν σχεδιαστεί σωστά και χωρίς συγκεκριμένες προδιαγραφές τα καθιστούν επικίνδυνα για τη διέλευση των ψαριών και μπορεί να αποδειχθούν θανατηφόρα παγίδα για τα χέλια, ίσως περισσότερο σε σχέση με άλλα είδη ψαριών, λόγω του σχήματος σώματος που δεν τα επιτρέπει να περνάνε μέσα από μια τουρμπίνα σε λειτουργία. Με αυτήν τη δράση θα πραγματοποιηθεί η πρώτη συστηματική καταγραφή όλων των υδροηλεκτρικών σταθμών που υπάρχουν στην πεδιάδα του Ποταμού Πάδου, έτσι ώστε να προσδιοριστούν οι καλύτερες λύσεις μετριασμού των επιπτώσεων. Έτσι θα συγγραφούν οι ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΔΟΜΩΝ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΣΗΜΟΧΕΛΩΝ (υπο-δράση Α4.1). Με την υπο-δράση Α4.2 θα σχεδιαστεί επίσης ένα πειραματικό σύστημα προστασίας των Χελιών: μια συσκευή ικανή να αποτρέψει το Χέλι από το χρησιμοποιήσει το κανάλι παροχής νερού στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο, αλλά να συνεχίσει την κάθοδο του κατά μήκος του ποταμού δικτύου. Αυτή η συσκευή θα σχεδιαστεί, θα κατασκευαστεί και θα τοποθετηθεί στον Υδροηλεκτρικό Σταθμό Creva, στον Ποταμό Τρητία  (Επαρχία Βαρέζε) με τη δράση Γ5. Τα αποτελέσματα του πειράματος θα συμβάλλουν καθοριστικά στην τελική αναθεώρηση των Κατευθυντήριων Γραμμών στο πλαίσιο της Δράσης A5 (επιμέρους δράση A5.1).

Σχέδιο μέτρων προτεραιότητας για την αποκατάσταση της ελευθερο-επικοινωνίας

Progress 0%

Με αυτήν την ενέργεια και ειδικά στην υπο-δράση Α5.1, θα καταρτιστεί το πρώτο «Σχέδιο για την αποκατάσταση της συνέχειας και της σύνδεσης του κύριου ρου του ποταμού σε κλίμακα λεκάνης, τόσο στην Ιταλία στο πεδινό τμήμα του Ποταμού Πάδου, όσο και στην Ελλάδα στη λεκάνη του Ποταμού Νέστου».

Με τη δράση Α5.2, θα αναπτυχθούν οι ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ σχετικά με τη συμβατότητα των υδροηλεκτρικών έργων με την κάθοδο των Ασημόχελων.

Απελευθέρωση επιλεγμένων Ασημόχελων

Progress 0%

Καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος, χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο επιλογής που αναπτύχθηκε στη δράση Α2, κάθε χρόνο, Ασημόχελα θα απελευθερώνονται, επιλέγοντας αυτά τα οποία θα χαρακτηρίζονται ως «πιο ελπιδοφόρα» για επιτυχή αναπαραγωγή, προκειμένου να επιτευχθεί αύξηση της αναπαραγωγικής δυνατότητας του φυσικού πληθυσμού του χελιού. Αυτή η δράση θα πραγματοποιηθεί στην Ιταλία και την Ελλάδα. Ο τεχνικός και επιστημονικός συντονισμός της δράσης στην Ιταλία θα πραγματοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο της Φεράρα με τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου της Μπολόνια, των Πάρκων του Δέλτα του Ποταμού Πάδου και του Εμιλιάνου. Στην Ελλάδα, η δράση θα υλοποιηθεί από το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας του ΕΛΓΟ «Δήμητρα», ενώ και στις δύο χώρες θα είναι ζωτικής σημασίας η συμμετοχή των ψαράδων και των αλιευτικών συνεταιρισμών των λιμνοθαλασσών.

Ανάπτυξη προγράμματος τεχνητής αναπαραγωγής για τις ιχθυονύμφες χελιών και απελευθέρωση στη φύση

Progress 0%

Ο πρωταρχικός στόχος αυτής της δράσης είναι να αντιπαραβάλει μια πρακτική που εξακολουθεί να είναι διαδεδομένη, δηλαδή της συλλογής από την φύση μεγάλων ποσοτήτων νεαρών χελιών για ανθρώπινη κατανάλωση ή για εκτροφή.

Με αυτήν τη δράση, θα αναπτυχθεί και θα εφαρμοστεί μία εντελώς πρωτότυπη μέθοδος, η οποία σχεδιάστηκε από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, η οποία επιτρέπει την αναπαραγωγή σε αιχμαλωσία σεξουαλικά ώριμων ατόμων και επομένως την πρώτη ανάπτυξη γόνου Χελιών (Λεπτοκέφαλοι), μέχρι τη στιγμή της απελευθέρωσης τους στη φύση, η οποία λαμβάνει χώρα στη θάλασσα.

Κατασκευή ιχθυοδιαδρόμου για την ανάντη μετανάστευση χελιών

Progress 0%

Οι διάδρομοι που επιτρέπουν την ανάντη μετανάστευση, ειδικά των νεαρών χελιών, είναι σχεδιασμένοι σύμφωνα με τη δράση Α3, θα εγκατασταθούν  στην Ιταλία, σε τρεις διαφορετικές θέσεις στο Δέλτα του Ποταμού Πάδου και στον Ποταμό Πανάρο και στην Ελλάδα, κατά μήκος του Ποταμού Νέστου στο Φράγμα των Τοξοτών. Δύο διάδρομοι που θα κατασκευαστούν στον Ποταμό Πανάρο θα αφορούν όχι μόνο τα νεαρά χέλια, αλλά και άλλα είδη της ιχθυοπανίδας του ποταμού, αποκαθιστώντας έτσι την ελευθεροεπικοινωνία της ιχθυοπανίδας.

Εφαρμογή ενός συστήματος παρεμπόδισης της κατάντη μετανάστευσης των χελιών διαμέσου τουρμπινών ηλεκτροπαραγωγής

Progress 0%

Στο πλαίσιο της δράσης αυτής, το πειραματικό σύστημα αποτροπής που σχεδιάστηκε κατά τη διάρκεια της δράσης A4, θα κατασκευαστεί και θα εγκατασταθεί στο Φράγμα Creva (επαρχία του Βαρέζε) στον Ποταμό Τρητία. Το σύστημα αποτροπής θα βαθμονομηθεί και θα αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά του στην αποτροπή των χελιών να εισέλθουν στις τουρμπίνες του υδροηλεκτρικού σταθμού.

Παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των επιλεγμένων προς απελευθέρωση Ασημόχελων

Progress 0%

Ο σκοπός αυτής της δράσης είναι να επαληθεύσει, αφενός, την εγκυρότητα του πρωτοκόλλου για την επιλογή των καλύτερων χελιών για αναπαραγωγή που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της δράσης A2. Από την άλλη, θα αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα των εμπλουτισμών με Ασημόχελα με σκοπό την ενίσχυση του φυσικού αποθέματος.

Παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των ιχθυοδιαδρόμων που κατασκευάστηκαν στο πλαίσιο  της δράσης Γ3 και παρακολούθηση του συστήματος παρεμπόδισης

Progress 0%

Αυτή η δράση παρακολουθεί την προ- και μετά- την κατασκευή του ιχθυοδιαδρόμου μετανάστευση των χελιών προς της περιοχές ανάπτυξης στα εσωτερικά ύδατα. Η παρακολούθηση θα επαληθεύσει την αποτελεσματικότητα των ιχθυοδιαδρόμων που θα κατασκευαστούν κατά τη διάρκεια της δράσης Γ3 και την αποτελεσματικότητα του συστήματος αναχαίτισης που είναι εγκατεστημένο στο Φράγμα Creva. Το τελευταίο θα είναι χρήσιμο για την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών που αναπτύσσονται στη δράση A5.

Παρακολούθηση των αποτελεσμάτων του προγράμματος αύξησης των νεαρών χελιών

Progress 0%

Η δράση Δ3 παρακολουθεί και αξιολογεί την επιτυχία του πειραματικού πρωτοκόλλου τεχνητής αναπαραγωγής που αναπτύχθηκε και υλοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της δράσης Γ2.

Παρακολούθηση του συνολικού του προγράμματος

Progress 0%

Θεμελιώδης δράση για την αξιολόγηση της συνολικής επιτυχίας του προγράμματος και για τη βαθμονόμηση της προόδου των επιμέρους δράσεων. Θα πραγματοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος και θα περιλαμβάνει όλους τους συνεργάτες.

Δραστηριότητες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης

Progress 0%

Ενημέρωση για τις δράσεις του προγράμματος. Σε αυτή τη δράση θα υλοποιηθούν διάφορες πρωτοβουλίες και προϊόντα που στοχεύουν στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού και των εμπλεκόμενων φορέων, σχετικά με τον επείγοντα χαρακτήρα της δράσης για τη διατήρηση του Χελιού και τις δραστηριότητες του ίδιου του προγράμματος.

Διάδοση και δικτύωση

Progress 0%

Πληροφορίες, τεχνική και επιστημονική ανταλλαγή και συνεργασία με άλλες ερευνητικές ομάδες που ασχολούνται με παρόμοιες δραστηριότητες σε άλλα μέρη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Διαχείριση έργων και δραστηριότητες μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος LIFE (After LIFE)

Progress 0%

Η διαχείριση και ο γενικός συντονισμός του προγράμματος διασφαλίστηκαν μέσω μιας καθορισμένης δομής διαχείρισης που περιλαμβάνει ολόκληρη την εταιρική σχέση και ευνοείται από την παρουσία ενός Διαχειριστή Προγράμματος. Επιπλέον, το σχέδιο “After LIFE” θα καταρτιστεί και θα εφαρμοστεί όταν ολοκληρωθεί το πρόγραμμα, προκειμένου να δοθεί συνέχεια στα μέτρα διατήρησης του Χελιού που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια του προγράμματος.

Περιοχή προγράμματος

Το LIFEEL θα πραγματοποιηθεί σε δύο καλά καθορισμένες περιοχές έρευνας στην Ιταλία και στην Ελλάδα. Στην Ιταλία θα καλύπτει την λεκάνη απορροής του Ποταμού Πάδου (με ιδιαίτερη αναφορά στην περιοχή της πεδιάδας και των λόφων) και το Δέλτα του Πάδου. Οι παρεμβάσεις που αφορούν το περιβάλλον και το είδος θα πραγματοποιηθούν στους Ποταμούς Τρητίας (Tresa), Τικίνος (Ticino), Πανάρο (Panaro) και Πάδο (Po) και στις περιοχές του Δέλτα του Πάδου και των κοιλάδων Κομάτσιο (Comacchio). Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει τρείς διοικητικές περιφέρειες, της Λομβαρδίας (Lombardia), του Βένετο (Veneto) και της Εμίλια-Ρομάνια (Emilia-Romagna), καθώς και το ελβετικό τμήμα της λεκάνης απορροής του Πάδου, που εκτείνεται έως το Καντόνι του Τιτσίνο. Στην Ελλάδα το πρόγραμμα θα επικεντρωθεί στην περιοχή του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, που περιλαμβάνει την λεκάνη απορροής του Νέστου και ένα σύστημα λιμνοθαλασσών, που αποτελεί περισσότερο από το 24% των λιμνοθαλασσών στην Ελλάδα. Οι συγκεκριμένες δράσεις διατήρησης αφορούν τον Ποταμό Νέστο και τις λιμνοθάλασσες.

Ιταλία

Ελλάδα